Revival van het klavecimbel begon al in de 19e eeuw
28 Feb 2007
Dat het klavecimbel een historisch muziekinstrument is, is natuurlijk niets nieuws. Dat het maken van kopieën in onze tijd kwalitatief op een zeer hoog niveau staat, zal ook niemand vreemd zijn.Wat niet iedereen weet, is dat aan het einde van de 19e eeuw , toen de belangstelling voor oude muziek begon door te breken, al opnieuw werd begonnen met het bouwen van klavecimbels. Dat heeft een aantal curieuze instrumenten opgeleverd. Zo toonde de pianofabrikant Pleyel uit Parijs op de wereldtentoonstelling in 1889 een nieuw klavecimbel dat een 18e eeuws aandoend uiterlijk kreeg. Ook de firma's Erard en Gaveau kwamen met klavecimbels in een 18e eeuws jasje. Waar mogelijk bracht men in het speeltechnische gedeelte verworvenheden uit de 19e eeuwse pianobouw aan. Dat dit consequenties had voor de klank, zal duidelijk zijn.
De Pleyel, bekend van afbeeldingen met de klaveciniste Wanda Landowska, is zelfs, net als een moderne vleugel, uitgerust met een stalen frame!
In tegenstelling tot historische instrumenten hebben deze vroege revival klavecimbels geen bodem. Wat dit voor de klank betekent, weet ik niet, maar het heeft het voordeel dat constructie van de ribben en lijsten onder de zangbodem eenvoudig te inspecteren is door onder het instrumen te gaan liggen.
Dit leverde mij wat commentaar op van de suppoosten in het museum, maar het werd mij toegestaan zolang ik maar nergens aankwam. Het museum, het Musikinstrumenten Museum in Berlijn, heeft behoorlijk wat van deze vroege revival instrumenten staan, en de geschiedenis van het klavecimbel houdt daar dus ook niet op bij de 18e eeuw. Ik kan u een bezoek van harte aanbevelen.
Vrijwel alle daar tentoongestelde instrumenten zijn uitvoerig beschreven in het in 1991 verschenen lijvige boekwerk "Kielklaviere", uitgegeven door het Staatliches Institut für Preussischer Kulturbesitz te Berlijn.